Vitiligo komt voor op alle leeftijden, maar je wordt er nooit mee geboren. Meestal openbaart de ziekte zich tussen het tiende en dertigste levensjaar. Maar er zijn ook kinderen van drie en mensen boven de tachtig die vitiligo krijgen.  Vitiligo is familiair bepaald. Ongeveer 30% van de vitiligopatiënten heeft iemand in de familie met vitiligo. Ook zouden in de familie relatief veel andere auto-immuunziekten voorkomen, zoals schildklierziekte, suikerziekte, psoriasis, tekort aan vitamine B12, reuma, alopecia areata, lichen planus en astma.

Vitiligo is een auto-immuunziekte

De exacte oorzaak van vitiligo is onbekend. De meest plausibele theorie is dat vitiligo een auto-immuunziekte is. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt deze theorie het meest waarschijnlijk. Het afweersysteem van patiënten met een auto-immuunziekte richt zich tegen bepaalde lichaamseigen cellen. Terwijl ons afweersysteem normaal gesproken alleen lichaamsvreemde cellen vernietigt. Je zou kunnen zeggen dat het lichaam zichzelf aanvalt. Er zijn verschillende soorten auto-immuunziekten, zoals reuma, schildklieraandoening, suikerziekte  en psoriasis.

Uitlokkende factoren

Met aanleg voor vitiligo word je geboren. Toch wordt aangenomen dat sommige factoren vitiligo kunnen uitlokken. Denk bijvoorbeeld aan ernstige emotionele spanningen, stress, zonnebrand, ernstige ziekten, operaties, zwangerschap en beschadigingen aan de huid (wondjes).

Vitiligo is in te delen in twee hoofdsoorten:

Segmentale vitiligo
Segmentale vitiligo berust op een weeffout bij de aanleg van de huid gedurende de embryonale fase, waardoor pigmentcellen in één specifiek huidgebied worden aangevallen.

Ongeveer 20 % van de mensen met vitiligo heeft te maken met de segmentale variant, die zich openbaart in één gebied, aan één kant van het lichaam.

In relatief korte tijd breiden de witte vlekken zich snel uit. Na enkele jaren stabiliseert de situatie en vindt er geen depigmentatie meer plaats. De rest van het lichaam zal niet worden aangedaan.

Non-segmentale vitiligo (vulgaris)

Ongeveer 80% van de mensen met vitiligo heeft te maken met met de non-segmentale variant, ook bekend als vitiligo vulgaris: door een te actief afweersysteem worden de eigen pigmentcellen aangevallen. Het gaat hierbij dus om een auto-immuunziekte. De witte vlekken verspreiden zich over heel heet lichaam. Vaak min of meer gespiegeld.

Verschillende verschijningsvormen non-segmentale vitiligo

Vitiligo universalis
Patiënten met deze vorm van vitiligo hebben nauwelijks (minder dan 10%) nog gepigmenteerde huid.

Acrale vitiligo
Deze vorm van vitiligo komt voor op de uiteinden van het lichaam en op de armen en benen. Met name op de vingers en tenen.

Acrofaciale vitiligo
Patiënten met deze vorm van vitiligo hebben vlekken aan de uiteinden van het lichaam, op de armen en benen en in het gezicht (rond de ogen en mond).

Mixed type vitiligo
Gemengde vorm van vitiligo, die zelden voorkomt. In dit geval heb je zowel segmentale als non-segmentale vitiligo. Beide vormen zullen zich verschillend gedragen. En omdat de oorzaak verschillend is, zullen ze mogelijk ook anders behandeld worden.

Toelichting Prof. Dr. Marcel Bekkenk afdelingshoofd dermatologie, Amsterdam UMC

De karakteristieke witte plekken van vitiligo waren al ver voor onze jaartelling bekend. Over de oorzaken weten we meer, al zijn nog niet alle vragen beantwoord.